PThU Bijbelblog
- Vervullingscitaten bij Mattheüs: Maakt hij er een potje van?Mattheüs citeert regelmatig uit het Oude Testament, en leidt de citaten steeds in met een standaardformulering. Bijvoorbeeld: ‘Toen ging in vervulling wat de profeet had gezegd.’ Of zelfs: ‘Dit gebeurde allemaal om in vervulling te laten gaan wat de profeet had gezegd.’ Een vrij groot aantal van zulke ‘vervullingscitaten’ komt voor in het geboorteverhaal van Jezus (Matt. 1–2). Een paar dingen vallen op.
- Waarom je juist met Advent een hert in je boom kunt hangenHet is misschien wel het meest gelezen Bijbelboek. Het boek van de Psalmen. Er wordt uit gelezen en gezongen, er zijn talloze berijmingen, bewerkingen en poëtische reacties van dichters op het Psalmboek. Toch weten we maar weinig zeker over de Psalmen. Wanneer zijn ze geschreven en door wie? Is de volgorde bewust zo gekozen of is het een losse verzameling? Is het Psalmboek samengesteld om in de tempel te gebruiken, of is het meer een leesboek voor persoonlijk gebruik? Eén van de dingen die al eeuwen vraagtekens oproept zijn de opschriften boven de psalmen.
- Hoofdletters voor God in de NBV21Over het invoeren van eerbiedshoofdletters voor God in de NBV21 ontspint zich een boeiende discussie. Met grote belangstelling las ik de bijdrage van Marjo Korpel. En met plezier deel ik hier mijn reactie erop.
- Hoofdletters voor God in de Bijbelvertaling?Hoofdletters voor God in de Bijbel? Dus 'Hij', 'Zijn', 'Hem', enzovoort? Sinds bekend is dat in de revisie van de NBV (NBV21) de 'eerbiedshoofdletters’ terug zullen komen, is er nogal wat discussie en ophef over. Waarom is het ook exegetisch geen goed idee?
- Egypte als angstland?Het Hebreeuwse woord voor Egypte, mitsrajim, betekent ‘benauwdheid’. Egypte functioneert in de Bijbel dus als angstland. Wanneer de Bijbel over Egypte spreekt, zouden we niet moeten denken aan een land of een gebied, maar aan een concept of idee: een angstland. Egypte als het tegenover van Israël, de plek die ons gevangen houdt en waaruit we bevrijd moeten worden. Iedere dag opnieuw.
- Moeten we van Paulus de overheid gehoorzamen?Een passage uit Paulus’ brief aan de Romeinen lijkt te zeggen dat je je moet houden aan de regels van de overheid, ook als dat je tegen de borst stuit. Bedoelt Paulus dat ook zo?
- Dichterbij de Schrift komen: contextuele bijbelinterpretatieWelke bijbeluitleg 'mag' er eigenlijk? Lezers van de Bijbel komen steeds met nieuwe interpretaties. Kan alles maar? Contextuele bijbelinterpretatie richt zich op deze vraag. De centrale uitdaging is: steeds weer nieuwe lezers die de Bijbel op hun eigen manier laten uitleggen. Zo blijft de boodschap levend. En daarbij geldt: geen enkele context is absoluut, want de Bijbel is oneindig vertaalbaar.
- Religie terug van nooit weggeweest?Het Nederland van nu wordt vaak beschreven als een seculiere samenleving. God speelt in het leven van de meeste mensen geen rol meer. God bestaat volgens velen ook helemaal niet. Het is alsof geloven in God iets is van het verleden. Toch is The Passion razend populair. Hoe zit dat?
- De Bijbel: groen van begin tot eindIn 2017 verscheen de Groene Bijbel. Automatisch komt de vraag op: Waarom is dit vers groen en een ander vers niet? Lezen we zo niet onze eigen ideële en ideologische keuzes in in de tekst?
- Niet zo'n leuke GodGod is een fijne, betrouwbare God. Wat je ook overkomt, je kunt altijd op hem terugvallen. Zo wordt er over God gesproken. Maar als je in de problemen komt, kun je het moeilijk volhouden. Gek genoeg is God ook volgens de Bijbel nogal onvoorspelbaar. Soms vliegt Hij echt uit de bocht.
- Paulus en de wet: het moeilijkste vers van het Nieuwe Testament?Deze bijbelblog gaat over een bijzonder lastige zin in een van de brieven van Paulus. Wat Paulus precies bedoelde is onduidelijk. Hoe erg is dat? Is daardoor ook onduidelijk wat hij wil zeggen?
- Een joodse commentaar op het Nieuwe TestamentIn 2011 verscheen The Jewish Annotated New Testament, en in 2017 kwam al een tweede editie uit. Speciaal is dat alle commentaren en essays door joodse wetenschappers zijn geschreven. Juist dat zorgt voor een nieuwe kijk op dit christelijke deel van de Bijbel.
- Legt Paulus vrouwen het zwijgen op?Binnenkort wordt de eerste vrouwelijke predikant van de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt bevestigd. In andere kerken zijn er al veel langer vrouwelijke predikanten. Maar had Paulus niet gezegd dat vrouwen moeten zwijgen?
- Corona: iets nieuws onder de zon?We leven in een ongekende tijd, zei minister De Jonge vanwege de coronacrisis. Voor de meesten van ons zal dat zeker zo zijn: niet eerder werden we geconfronteerd met dit soort beperkingen en bedreigingen. Maar is de crisis uniek?
- Black Lives Matter - ook in de Bijbel?Wat staat er in de Bijbel dat zou kunnen helpen bij het huidige, heftige debat over racisme?
- OER: theologisch pareltje met ruwe randjesWat is de theologie achter OER, het nieuwe boek van Corien Oranje (theoloog), Cees Dekker (nanobioloog) en Gijsbert van den Brink (theoloog)? Robin ten Hoopen ziet boeiende gedachten en één verhaal dat wetenschap en geloof wil integreren. Een ingenieus pareltje, dat aanzet tot reflectie.
- Raadsel op een kerkraamOp een van de drie bijbelse glas-in-loodramen van de Geertekerk in Utrecht staat Mozes afgebeeld. Hij heeft in zijn handen twee stenen platen met daarop raadselachtig schrift. Bachelorstudent kunstgeschiedenis Peter Hanegraaf deed er onderzoek naar voor zijn scriptie.
- Gods lievelingOp het Joodse feest Sjavoeot, het Wekenfeest, dat vanavond begint, staat de gave van de Tora op de Sinaï centraal. Dit wordt 50 dagen na Pesach, waarbij de uittocht uit Egypte wordt herdacht, gevierd. De verhouding tussen de twee feesten is vergelijkbaar met die tussen Pasen en Pinksteren.
- De hemel: waar is dat?Een jonge moeder vertelde ooit eens over het probleem van haar dochtertje nadat haar konijn was doodgegaan. Het dier werd begraven in de tuin. Maar hoe moest Witje nu in de hemel komen? Marjo Korpel bespreekt in aanloop naar Hemelvaart ideeën over de hemel.
- Paard en ruiter wierp Hij in zeeHet Joodse gebruik van parabels heeft vaak geleid tot creatieve interpretaties van bekende Bijbelteksten. Deze methode verschilt echter drastisch van de manier waarop de Bijbelwetenschap tegenwoordig verhalen uitlegt. In deze vierde studentenblog illustreert student Esger Renkema hoe een in de oudheid bekende parabel het lied van Mozes in Exodus 15 een nieuwe betekenis kan geven.
- Ouders schuld, ik een bult?Oude teksten kunnen vaak verrassende actualiteitswaarde hebben! Dat blijkt weer uit deze oude rabbijnse parabel die student Gerco Guyt bestudeerde in het kader van een eindopdracht voor de cursus Rabbinica.
- Een parabel voor PesachJoden over de hele wereld vieren van 8 april ‘s avonds tot 16 april ’s avonds Pesach, het Joodse paasfeest. In deze acht dagen herdenken zij hoe God Israël uitgeleid heeft uit Egypte. Tijdens de opeenvolgende dagen van Pesachfeest lezen ze passages uit de boeken Exodus (Sjemot) en Hooglied (Sjir Hasjiriem). Student Erik Krooneman en docent Lieve Teugels presenteren een rabbijnse parabel die aansluit bij de boodschap van bevrijding die uitgaat van dit feest. Deze parabel slaat een brug tussen Exodus en Hooglied.
- Marcus: open einde op paasmorgen‘Toen hij vroeg op de eerste dag van de week uit de dood was opgestaan, verscheen hij eerst aan Maria uit Magdala, bij wie hij zeven demonen had uitgedreven’ (Marcus 16:9 in de Nieuwe Bijbelvertaling). Als je in de Nieuwe Bijbelvertaling (NBV) het einde van Marcus leest, kom je voor een verrassing te staan, tenminste als je de aantekeningen meeneemt.
- Ademruimte: meditatie met mestHier naast mij staat een kruiwagen vol met droge mest. Het was een cadeautje deze week voor mijn verjaardag. Ik was er blij mee. Met een boer als buurman, en veel winkels gesloten, is zo’n streekproduct een passend cadeau.
- Hoe God ons draagt'Die mij droeg op adelaarsvleugels' – een bekend en geliefd beeld van Gods liefde. Maar waarom juist adelaarsvleugels, hebben de rabbijnen zich afgevraagd. En met een parabel hebben ze er nog een beeld aan toegevoegd: een man die zijn zoon beschermend op de schouders neemt. Wat kunnen we leren van deze beelden?
- God en het coronavirusHet coronavirus verspreidt zich razendsnel. Bijna overal ter wereld worden mensen ziek. Vooral oudere mensen met een zwakke gezondheid komen te overlijden. De onrust neemt toe. Waar loopt dit op uit? En hoe kun je het verklaren?
- In gesprek met de BijbelTheologen werken met de Bijbel. Dat is denk ik geen verrassing. We gebruiken de Bijbel als bron, maar ook als onderzoeksobject. De Bijbel is natuurlijk niet het exclusieve eigendom van theologen. Iedereen kan een Bijbel uit z’n kast pakken — of opzoeken op internet — en zelf nadenken over wat de teksten betekenen. Is het mogelijk om academische kennis over de Bijbel in gesprek te brengen met persoonlijke inzichten over wat de Bijbel je te vertellen heeft?
- Dromen over de hemelHoewel het aantal zich gelovig noemende mensen daalt, lijkt de voorstelling van de hemel onverminderd populair, en dus ook de vraag naar wat de Bijbel hierover zegt.
- Heeft het christendom iets nieuws gebracht?Sinds ongeveer het jaar 700 bestaat er een kerk in Nederland. Er begint iets nieuws. Christelijk gezegd breekt het licht door in het duister. Maar, hoe nieuw is dat licht nu werkelijk? Ook voor de komst van Christus bestonden er in ons land al vormen van geloof. In deze bijbelblog denken we na over de verhouding tussen christendom en wat eraan vooraf ging.
- Handelingen als reisverhaalReizen en reisverhalen spreken tot de verbeelding. Reizen dagen ons uit om onze vertrouwde omgeving achter ons te laten en ons onder te dompelen in nieuwe plaatsen en ervaringen. Zo leren reizen ons nieuwe kanten van onszelf ontdekken.
- De Bijbel in infographics?Infographics zijn hot. Veel mensen kennen deze afbeeldingen van WhatsApp en Instagram. Ze lijken de aangewezen manier om in deze tijd informatie over te brengen. Zijn ze ook geschikt om de Bijbel dichterbij te brengen? Of kleven daar te veel nadelen aan?
