Dr. M.J. Stoutjesdijk
Postdoc kerk en slavernij
Pers/media
- Interviews en bijdragen n.a.v. Project Kerk & SlavernijPrint: Jan van Reenen, Onderzoekers: Vloektekst Cham kwam plantage-eigenaren goed uit, Reformatorisch Dagblad, De Gereformeerde Kerk in de Republiek heeft geen fraaie rol gespeeld in het koloniale verleden. Daarbij speelde de vloektekst over Cham een rol, stellen Bente de Leede en Martijn Stoutjesdijk, auteurs van ”Kerk, kolonialisme en slavernij”.Print: PThUnie, De gruwelen van de slavernij als waarschuwing, PThUnie, Hoe ziet de hel er uit? De Surinaamse zendeling Johannes King (1830-1898) had er een duidelijk beeld bij. In zijn Skrekiboekoe (‘boek der verschrikkingen’) beschrijft hij de hel onder meer als een rij metalen ketels waarin mensen levend worden gekookt. Dit beeld, dat rechtstreeks was ontleend aan de suikermolens waar tot slaaf gemaakten te werk werden gesteld, moet op Kings toehoorders diepe indruk hebben gemaakt. Ieder kende deze beruchte plekken, was het niet uit eigen ervaring, dan wel uit de verhalen van anderen. ‘Hij sprak een taal die mensen begrepen’, legt PThU-onderzoeker Martijn Stoutjesdijk, postdoc binnen het kerk en slavernij-project, uit: ‘Hij wist de vertaalslag te maken van de Bijbel naar de context van zijn publiek. Dat is een punt waarop het vaak mis ging met witte evangelisten in een land als Suriname.’Web: Remco van Mulligen, 'We moeten onze kerken dekoloniseren', Volzin, Alles staat deze maand in het teken van honderdvijftig jaar einde van de slavernij. Ook de Nederlandse kerken waren tot over hun oren betrokken bij dit misdadige systeem. En in de Bijbel wemelt het van de slaven. Martijn Stoutjesdijk doet onderzoek naar kerk en slavernij. In het vijfde interview over ‘spannende theologie’ gaan we met hem in gesprek., 25 april t/m 2 juli 2023
- Interviews en bijdragen aan artikelen n.a.v. verschijning bundelWeb: Aaldert van Soest, De vloek van Cham: hoe een giftige theorie tot op vandaag wordt doorverteld aan kinderen, Nederlands Dagblad, Zwarte mensen stammen af van de vervloekte Cham, en zijn daarom veroordeeld tot slavernij. Deze onzinnige Bijbeluitleg ijlt nog altijd na, ontdekte het Nederlands Dagblad. ‘Als iets wordt herhaald en herhaald, gaat het vanzelf in het collectieve geheugen zitten.’Web: Marijke Laurense, 'Kerk, kolonialisme en slavernij' is een veelzijdige bundel over de schokkende rol van de kerk in het slavernijverleden, TrouwWeb: Willem Bouwman, De kerk was nauw betrokken bij slavernij. Maar ze moet uitkijken met het haastig aanbieden van excuses, Nederlands Dagblad, Er zijn weinig dominees die zo’n bijzonder leven hebben geleid als Jacobus Capitein. Als slavenjongen van de westkust van Afrika werd hij door een kapitein van een slavenschip cadeau gedaan aan een Nederlandse koopman, Jacob van Goch, die hem meenam naar Nederland.Wim Houtman, Moet de kerk excuses aanbieden voor de slavernij? ‘Dan moet je eerst weten wat er gebeurd is’, Nederlands Dagblad, De koloniale geschiedenis is een boek vol zwarte bladzijden. Maar de kerk deed tenminste haar best om het evangelie te verbreiden. Of niet? ‘Nee, de kerk was zelf ook deel van dat systeem.’Print: Jan van Reenen, Onderzoekers: Vloektekst Cham kwam plantage-eigenaren goed uit, Reformatorisch Dagblad, De Gereformeerde Kerk in de Republiek heeft geen fraaie rol gespeeld in het koloniale verleden. Daarbij speelde de vloektekst over Cham een rol, stellen Bente de Leede en Martijn Stoutjesdijk, auteurs van ”Kerk, kolonialisme en slavernij”.Web: Ewout Klei, Keti Koti? Deze vijf boeken moet je gelezen hebben, De Kanttekening, Op 1 juli herdenken we de afschaffing van de slavernij in Suriname en op de Nederlandse Antillen, die sinds 1 juli 1873 een feit is. Wat zijn de belangrijkste boeken over de zwarte periode van westerse slavenhandel en slavernij, die je gelezen moet hebben? Dit is de keuze van de Kanttekening., 7 juni t/m 12 juli 2023
- Interviews Kerk & Slavernij ProjectWeb: Remco van Mulligen, 'We moeten onze kerken dekoloniseren', Volzin, Alles staat deze maand in het teken van honderdvijftig jaar einde van de slavernij. Ook de Nederlandse kerken waren tot over hun oren betrokken bij dit misdadige systeem. En in de Bijbel wemelt het van de slaven. Martijn Stoutjesdijk doet onderzoek naar kerk en slavernij. In het vijfde interview over ‘spannende theologie’ gaan we met hem in gesprek.Web: Marina de Haan, De Gereformeerde Kerk als slavenhouder? ‘Het is tijd de kerk een spiegel voor te houden’, Nederlands Dagblad, Het kerkelijk leven in de voormalige koloniën was ondenkbaar zonder het werk van tot slaaf gemaakten. Het is bekend dat de kerk vanaf het begin betrokken was bij het slavernijverleden. Hoe zat dat precies? En hoe dacht de Gereformeerde Kerk over het houden en verhandelen van mensen? De komende jaren wordt ‘de vaak pijnlijke verhouding’ tussen kerk en slavernij onderzocht.Web: Reinder de Jager, Kerk en Slavernij in het Nederlandse rijk: geschiedenis, theologie en erfenis, Kerk in Stad, De Protestantse Theologische Universiteit (PThU) start in januari 2023 een groot onderzoek naar kerk en slavernij. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) kende hiervoor een subsidie van € 750.000 toe en noemde het onderzoek van enorme waarde voor de wetenschap en voor het huidige maatschappelijke debat. Het onderzoek gaat in op de rol van de protestantse kerk bij het Nederlands koloniaal slavernijverleden. Martijn Stoutjesdijk legt uit waarom dat zo belangrijk is.Web: Sjoerd Wielenga, Kerk en slavernij in 7 vragen, De Nieuwe Koers, Welke rol speelde de Nederlandse kerk tijdens de slavernij? De wetenschap én de samenleving roept om antwoorden op deze vraag. Nieuwe onderzoeken en bezinningsgroepen maken zich op voor het herdenkingsjaar 2023.Web: Herman Veenhof, Grote beurs voor onderzoeksproject kerk en slavernij, Nederlands Dagblad, Een onderzoeksproject van onder meer de PThU en de VU naar kerk en slavernij krijgt van het NWO een subsidie van € 750.000 euro. De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek geeft daarmee groen licht voor een breed project dat ingaat op de rol van de protestantse kerk bij het Nederlands koloniaal slavernijverleden.Web: Jan van Reenen, Onderzoekers: Vloektekst Cham kwam plantage-eigenaren goed uit, Reformatorisch Dagblad, De Gereformeerde Kerk in de Republiek heeft geen fraaie rol gespeeld in het koloniale verleden. Daarbij speelde de vloektekst over Cham een rol, stellen Bente de Leede en Martijn Stoutjesdijk, auteurs van ”Kerk, kolonialisme en slavernij”., 16 juli 2022 t/m 2 juli 2023
- Bijdragen aan podcasts/radioprogramma'sRadio: In gesprek over het slavernijverleden, De theologie podcast, Lange tijd werd er in de Nederlandse kerkgeschiedenis nauwelijks aandacht besteed aan slavernij en kolonialisme. Hoog tijd om daar verandering in te brengen! Bente de Leede en Martijn Stoutjesdijk deden onderzoek naar de rol van kerk en theologie in het slavernijverleden van Nederland. Tom en Tabitha gaan in deze aflevering van De theologie podcast in gesprek met hen over dit actuele thema.Radio: De kerk en het slavernijverleden - met Daniëlle Dokman, Martijn Stoutjesdijk, René de Reuver en Jeroen Sytsma, Spraakmakers, De tijd is rijp om kritisch te kijken naar de rol van de kerk in de slavernij, want dat er invloed is geweest is duidelijk. Maar hoe ga je als geloofsgemeenschap om met dat verleden? En hoe maak je het bespreekbaar? Te gast zijn Daniëlle Dokman, Martijn Stoutjesdijk, René de Reuver en Jeroen Sytsma.Radio: Slavernij, verleden of heden? Met Martijn Stoutjesdijk en Ruben Vlot, Heilige GrondRadio: De geschiedenis van slavernij en de immense rol van religie (met Martijn Stoutjesdijk en Stefan Paas), De ongelofelijke podcast, 19 december 2022 moet een historische dag in de Nederlandse geschiedenis worden: excuses van het Nederlandse kabinet voor zijn rol in het slavernijverleden. Maar de aankondiging leidde tot veel commotie. Wie wil begrijpen waarom dit zo’n gevoelig en gewichtig besluit is, moet diep de geschiedenis induiken, en religie speelt hierbij een immense rol. In deze aflevering kijken we naar slavernij in de klassieke oudheid en wat er gebeurde toen het christendom zijn intrede deed. Uiteraard richten we ons ook op de trans-Atlantische slavenhandel waar de regering nu haar excuses voor wil aanbieden. Wat is de rol geweest van de Bijbel bij het verdedigen en uiteindelijk ook afschaffen van slavernij? <br/><br/>David Boogerd gaat in gesprek met Martijn Stoutjesdijk, hij verdiept zich als historicus en religiewetenschapper al jaren in de relatie tussen religie en slavernij en onderzoekt momenteel aan de Protestantse Theologische Universiteit de rol van de kerk in de Nederlandse slavernijgeschiedenis. En uiteraard met vaste gast, theoloog Stefan Paas van de Vrije Universiteit in Amsterdam en Theologische Universiteit Kampen Utrecht., 14 december 2022 t/m 28 juni 2023
