Willeke bezocht een conferentie in Indonesië
Willeke Zigterman Rustenburg nam als student deel aan de internationale conferentie van het International Reformed Theological Institute (IRTI). Zij doet verslag van haar ervaringen op dag twee van de conferentie.
Ervaring met Indonesië
Allereerst, de mensen in Indonesië zijn enorm vriendelijk en open. Nederlanders kennen toch vaak het ‘ons kent ons’, ook wanneer ze dit niet zelf doorhebben, maar Indonesiërs lijken er helemaal niets op tegen te hebben om nieuwe vriendschappen te sluiten. Wat mij opviel was ook het enorme aantal scooters. Ik zal je niet vermoeien met de details, maar ik kan wel zeggen: het dragen van een enkele weken oude baby terwijl je achterop een van de vele scooters zit kan denk ik niet worden gedaan in een land waar iedereen niet in ieder geval een beetje in een god gelooft.
Ontmoeting
De tweede dag van IRTI begon minder indrukwekkend dan de eerste dag. Er waren geen dansers in prachtige outfits, geen lezingen uit meerdere religieuze teksten en er werd geen water gegoten. Toch was er wel een kort maar krachtig moment van gebed en aanbidding. We hebben samen de Bijbel gelezen, samen gebeden en samen voor de Heer gezongen. Ik kan niet anders dan dit in het perspectief van de lezingen van later die dag nu ik erop terugkijk. Voor mij was dit moment van aanbidding vooral een moment van het delen in onze identiteit in Christus, een moment om te herinneren voor Wie we het doen. Een herinnering aan het feit dat we hier zonder God nooit zouden zijn geweest. Een herinnering die anderen misschien niet nodig hadden. Niet per se omdat ze betere christenen zijn, maar omdat context ertoe doet. Om dit duidelijker te maken zal ik kort vertellen van een ontmoeting die ik de dag hiervoor heb gehad.
Gedeeld geloof
Tijdens het diner op de eerste dag, sprak ik met de rector van de Universitas Kristen Duta Wacana. Toen de rector vertelde dat ze zelf was afgestudeerd in architectuur dacht ik direct dat ze dan wel ongelovig zou zijn. Als vrouw in een seculier land als Nederland, waar de meerderheid van de bevolking niet bij een religie is aangesloten, ging ik ervanuit dat de rector van een universiteit wel seculier zou zijn. Ongeveer een uur later kwam ik erachter dat ik het bij het verkeerde eind had tijdens een welkomstpraatje van haar voor de christelijke universiteit.
Een gedeeld geloof in iets hoger is niet iets wat normaal of veelvoorkomend is in Nederland. Ik heb er dus ook in het leven af en toe een geheugensteuntje voor nodig. Ik moet eraan herinnerd worden dat er een God is, in Wie ik geloof en aan Wie ik mijn leven heb gegeven. Voor de andere mensen op de conferentie is dit misschien juist normaal. Want in de meeste landen, zelfs als christenen een minderheid zijn, is er een religieuze meerderheid. Misschien hebben zij geen reminder nodig want iedereen weet altijd dat er een god is. Wat het gebed dan wel voor hun betekende weet ik ook niet, ik heb het nog niet gevraagd.
Religieuze verbeelding
Na dit gebed begon de tweede ‘keynote’ lezing door Marietta van der Tol. Een lezing met enorm veel informatie die ik absoluut geen recht kan doen in dit blog, maar ik zal een korte impressie geven. Van der Tol sprak over het gebruik van de verbeelding in de politiek, zowel religieus als politiek van aard. Bijvoorbeeld het gebruik van de term ‘Ubuntu’ of ‘make America great again’. Deze uitspraken betekenen verschillende dingen voor iedereen en spreken tot de verbeelding. Vaak wordt dit ook gebruikt om steun vanuit de bevolking te krijgen voor oorlog. Stanislav Bondar gaf hier, in een latere lezing, direct een voorbeeld van. In Rusland gebruiken ze de term ‘katechon’. Deze term komt uit 2 Thessalonicenzen 2:6-7 en verwijst naar ‘diegene die hem (de antichrist) tegenhoudt’ en wordt in Rusland betrokken op Poetin. Een term die dus religieuze verbeelding gebruikt voor een politiek einde. Want als Poetin diegene is die de antichrist tegenhoudt, dan is het alleen maar goed dat hij de wereld verovert, inclusief Oekraïne.
Ook kwam verbeelding terug in een lezing van Emuanuel Gerrit Singgih en Adhika Tri Subowo. Ze beschreven de onrust in Indonesië naar aanleiding van het conflict tussen Israël en Palestina, onder andere aan de hand van voetbal. Het Islamitische land kon namelijk niet accepteren dat Israël mee zou doen aan het jeugdwereldkampioenschap voetbal. Het evenement dat gepland stond om in Indonesië te gebeuren moest uiteindelijk verplaatst worden. Daarnaast waren er in dit land ook protesten voor Palestina door moslims, maar ook enkele voor Israël door christenen. Dit heeft een enkele keer tot een botsing geleidt waar zelf een dode bij is gevallen. Iets wat in de politiek ver weg gebeurt spreekt tot de religieuze verbeelding van de inwoners van het land met alle gevolgen van dien.
Samenwerken vanuit allerlei culturen in de theologie
Al met al was het een geweldige dag, om alle verschillende theologen vanuit hun eigen contexten en hun eigen problemen tot en met elkaar in gesprek te zien gaan. Vooral wanneer een lezing vanuit specifieke omstandigheden verbonden werd aan totaal andere omstandigheden en een totaal andere cultuur! Het samenwerken vanuit allerlei culturen in de theologie, zoals het bedoeld is op dit conferentie, heeft zeker zijn vruchten afgeworpen.
