Erwin liep stage in Papoea-Nieuw-Guinea

Van september tot december 2023 heb ik stage gelopen bij Wycliffe Bijbelvertalers en SIL International in Papoea-Nieuw-Guinea. Na een reis van vijf dagen kwam ik op 6 september aan in Ukarumpa, Eastern Highlands Province. Hier heeft SIL (waar Wycliffe Nederland mee samenwerkt) haar centrum, van waaruit medewerkers door heel PNG hun werk doen.

Taalles

Michel Pauw was mijn stagebegeleider. Hij is werkzaam als decaan van het Pacific Institute of Languages, Arts and Translation (PILAT), daarnaast begeleidt hij het vertaalproject in Aramba, Western Province, tegen de Indonesische grens. Het grootste deel van de tijd heb ik doorgebracht met Michel op het PILAT. Hier worden lokale vertalers opgeleid om aan het werk te gaan in hun eigen taalgroep. Het opleidingsniveau is PNG is over het algemeen erg laag. Veel vertalers ontvangen eerst extra lessen in Engels, grammatica en soms computergebruik. Ik heb als mentor een groep vertalers mogen ondersteunen. 

Nieuwe omgang met bekende Bijbelwoorden

Later heb ik meegewerkt met het aanbieden van andere cursussen. In de Key Biblical Terms Workshop leerden meer ervaren vertaalteams hoe ze met complexe, maar prominente Bijbelse woorden als genade, vergeving en zonde moeten omgaan. Veel van deze voor ons vertrouwde termen hebben geen duidelijke equivalent in Austronesische en Papoea-talen. In december heb ik meegedraaid in de cursus Grieks voor studenten uit PNG en expats.

Bezoek vertaalproject Aramba

Het meest bijzondere onderdeel van de stage was het bezoek aan Aramba, het vertaalproject van Michel. In november we samen ruim twee weken met nagenoeg het gehele vertaalteam van meer dan dertig (!) leden gewerkt aan het controleren van de eerste vertaling van Mattheüs. Ik heb ervaren hoe groot de behoefte is aan een eigen vertaling in het Aramba. Het niveau van Engels en Tok Pisin is laag, maar de kerk is groot. Er leeft een groot verlangen naar het horen van Gods Woord en de inzet is daarom hoog. Sommige vertalers werken al meer dan 25 jaar aan dit project. Aramba is een veel ingewikkeldere taal dan Tok Pisin, de tijd was veel te kort om ook Aramba te leren. We hebben wel veel woorden uitgewisseld en daarin in veel plezier beleefd. Ik had geleerd dat taal in PNG een belangrijke manier is om met elkaar in contact te komen en nu ervoer ik dat in de praktijk.

Productief en waardevol

Ik kijk terug op een leerzame stage, waarin ik veel bijzondere mensen heb ontmoet. In het bijzonder mijn stagebegeleider, Michel Pauw, ben ik dankbaar voor al het werk dat hij voor mij heeft verricht. Dat heeft mijn stagetijd zeer productief en waardevol gemaakt. Verder denk ik met warme gevoelens terug aan mijn collega’s op het PILAT en het vertaalteam in Aramba.

Echt een verschil maken als theoloog

Het Bijbelvertaalwerk heeft baat bij meer theologisch-opgeleide krachten. Veel wereldwijde kerken hebben behoefte aan een Bijbelvertaling in hun eigen taal. Bijvoorbeeld in PNG is de kerk nog jong, maar ook groot: 95% van de inwoners is christen. Er is een groot verlangen naar verdiepende groei in geloof. Bijbelvertaling is een van de manieren waarop daaraan gewerkt wordt. Lokale mensen doen het vertaalwerk, maar door het lage opleidingsniveau is er geen kennis van het Hebreeuws en Grieks en Bijbelwetenschappelijke ontwikkelingen. Daardoor kun je als theoloog echt een verschil maken.