Naar hoofdinhoud

Special: Homiletische verdieping

Zoek je nieuwe preek-vormen om je hoorders aan te spreken? Heb je na jaren preekervaring het gevoel dat je jezelf wel eens wat herhaalt? Houd je regelmatig een toespraak vanuit de bijbel, maar noem je het liever toch geen preek? Wil je het gesprek over de preek in de gemeente bevorderen?

Als dit vragen zijn die jou bezighouden en ben je een ervaren predikant of pionier dan is deze driejarige special echt iets voor jou! Je bent vast niet de enige die met deze vragen bezig is. Veel predikanten hebben het gevoel dat ze meer uit de preek kunnen halen maar niet precies weten hoe, daarover gaan we het hebben in deze cursus.

Toen je de opleiding tot predikant volgde en lessen homiletiek kreeg, leerde je de basisbeginselen van het preken. Maar het echte werk moest toen nog komen. Nu je alweer een aantal jaren in diensten voorgaat, ontstaan er andere vragen: wat is in mijn type gemeente een goede preekopbouw of welke retorica past hier het best? Ook heb je wellicht vragen over de performance, theologie van de preek, communicatie met de hoorders, de eigen inbreng van de predikant in de preek, schrijven / ontwerpen van de preek, preken in de hedendaagse cultuur etc. De context waarin je predikant bent, of het nu een klassieke volkskerk-achtige, een modalitaire (bevindelijke, liberale, evangelische), een plurale, of een pioniersgemeenschap is, speelt bij het ontstaan van die vragen een grote rol.

Verdieping van de homiletische theorie en praktijk

In een traject van drie jaar dat bestaat uit plenaire bijeenkomsten, literatuurstudie, trainingen en supervisie, werk je aan een verdieping van je eigen homiletische theorie en praktijk. Door systematisch vanuit homiletische literatuur te reflecteren op jouw preekpraktijk, deze praktijk in te brengen in groepsbesprekingen en in trainingen je homiletische en communicatieve competenties vergroot, leer je als ervaren predikant de theologie en praktijk van het preken meer met elkaar te verbinden. Zo vind je een eigen goed gefundeerd antwoord op de vraag ‘wat doe ik als ik preek?’

Drie modules

Het programma bestaat uit drie modules waarin we fundamentele homiletische vragen bespreken en praktisch trainen. Elke module bestaat uit een tweedaagse op Hydepark, gevolgd door drie supervisie-bijeenkomsten in kleine groepen. In de eerste twee modules wordt aandacht gegeven aan (1) opbouw van de preek en performance in de liturgie en (2) samenspel van uitleg van de bijbeltekst en verkondiging van het evangelie in de preek. De invulling van de derde module wordt afgestemd met de deelnemers. Rond de derde module bieden we in overleg een inspirerende excursie aan. Deze excursie is geen onderdeel van het programma, maar wordt facultatief aangeboden.

We vragen een commitment van alle deelnemers om het hele programma van 3 jaar te volgen. Losse modules kunnen niet worden afgenomen. Het traject is in carousselvorm opgebouwd en ieder jaar is er in november een nieuw instapmoment.  

Homiletische verdieping 

In het traject wordt veel gewerkt met eigen preekmateriaal. Dat hoeft niet speciaal voor de modules te worden voorbereid. Tijdens trainingen worden deelnemers uitgedaagd om alternatieven uit te proberen en aan de hand van literatuur scherper zicht te krijgen op de eigen homiletisch-theologische identiteit. Die literatuur kan een stevig homiletisch werk zijn waar je je altijd al eens in had willen verdiepen of een selectie van boeken / artikelen die in overleg met de docenten wordt samengesteld, passend bij het persoonlijke leerproces. Ter afsluiting van het traject schrijven de deelnemers een persoonlijk essay waarin zij hun eigen homiletische visie op papier zetten, door hun eigen preekpraktijk in gesprek te brengen met de literatuur en met het leerproces van de afgelopen drie jaar. Op een afsluitende dag worden deze essays gepresenteerd in de vorm van een korte, inspirerende toespraak. De deelnemers delen daarin met elkaar hun eigen theologische en communicatieve visie op de prediking.

  • Doelstelling

    Na deze driejarige special:

    • Beschikt de deelnemer over een breder scala aan homiletische en communicatieve vaardigheden om met meer theologische en persoonlijke zekerheid, vreugde, creativiteit en inspiratie te preken.
    • Is de deelnemer in staat een met de eigen praktijk congruente visie op prediking te verwoorden, waarin homiletische theorie, eigen preekpraktijk en leeropbrengsten van het traject zijn verwerkt.
  • Competenties

    Homiletische, hermeneutische, communicatieve en academische bekwaamheden

  • Doelgroep

    Predikanten en kerkelijk werkers met preekconsent 

  • Studiebelasting

    Studiebelasting: 8 ects = 168 uur + 2 ects supervisie

    • 3x 2 daagse Hydepark: 70 uur, inclusief voorbereiding
    • Supervisie, 56 uur (2 ects)
    • 300-400 pagina’s literatuur, een selectie van homiletische artikelen en/of een homiletiek (Bohren; Immink; Engemann; De Leede/Stark; Grözinger):  52 uur
    • Introductie en afsluitende dag: 16 uur
    • Essay: 30 uur

    Mogelijke uitbreidingen (extra kosten):

    Excursie, 28 uur (1ects). In overleg met de groep kan gekozen worden door bijwonen van Festival of Preaching (Oxford), een programma over Lay Preaching (Verenigd Koninkrijk) of aanvullende korte training in Ratzeburg of Hildesheim (Duitsland).

  • Supervisoren

    Supervisoren in deze cursus zijn;

    • dr. H.M. van den Bosch,
    • drs. K. van Meijeren,
    • drs. M. Klokke,
    • prof.dr. E. van 't Slot.
  • Toetsing

    De deelnemers werken vanaf het begin aan een persoonlijke homiletisch-theologische visie op de eigen preekpraktijk. Het essay dat de deelnemers aan het eind van de cursus schrijven en presenteren aan de groep, laat zien hoe de predikant recente homiletische inzichten kan verwerken in de eigen praktijk en communiceert een duidelijke, eigen theologische visie op de prediking in nauwe interactie met de eigen preekpraktijk.

  • Data en locatie

    Instapmoment:
    Voor 2024 is instappen niet meer mogelijk. Eerstvolgende instapmoment om deel te nemen is:
    03 en 04 november 2025 

    Locatie: Hydepark, Doorn

  • Toelichting kosten

    De kosten voor deze opleiding zijn in totaal € 3.225. Dit is inclusief verblijf op Hydepark.

    De minimale eigen bijdrage hiervoor per deelnemer is €279. Afhankelijk van de omvang van uw aanstelling als predikant binnen de PKN en eerder gevolgde PE-cursussen, wordt tot € 2.226 vergoed door de Landelijke Kerk (PKN) in het kader van de PE (€ 742 per 2EC). Daarnaast vergoedt de kerk tot €720 in het kader van supervisie voor wie hier nog niet eerder aanspraak op heeft gemaakt.

    Je ontvangt zelf een factuur van ons voor deze cursus. Als je binnen je PE-budget nog recht hebt op vergoeding, dan kun je de kosten van de cursus geheel of gedeeltelijk declareren bij de Landelijke Kerk (PKN) (zo nodig ook vóór betaling). Het declaratieformulier vind je op de website van de PKN, evenals meer uitleg over je budget en de regeling. De informatie en de link naar het formulier staan daar onder de kop ‘Voortgezette nascholing - studiekosten aangestuurd aanbod’.

  • Inschrijven

    Ieder jaar is er in november een nieuw instapmoment voor de driejarige special. I.v.m. een goede verdeling over de intervisiegroepen worden nieuwe deelnemers steeds in groepen van vier toegelaten. 

    De aanmelding voor november 2024 is gesloten. Het eerstvolgende instapmoment is in november 2025: 

    • Via de aanmeldknop kom je in de omgeving van Osiris.
    • Kies daar voor collegejaar 2025-2026 en cursuscode D252601

    Uiterlijk begin september ontvang je bericht of er voldoende aanmeldingen zijn en of jouw deelname in november door kan gaan. 

    Annuleren:
    Onze annuleringsregeling vind je op de pagina Overige informatie en voorwaarden