Dementie, Pastoraat & Liturgie: Verdiepingscursus

Deze cursus is bedoeld voor pastors, kerkelijk werkers, predikanten en geestelijk verzorgers die enige basiskennis hebben van dementie en de theologische uitdagingen die dat met zich meebrengt, en zich verder willen ontwikkelen in de pastorale zorg en liturgische participatie voor en van mensen met dementie. Het is zeker een pre als je de Basiscursus of een vergelijkbare cursus gevolgd hebt, maar het is geen voorwaarde. 

Na afloop van de cursus hebben de deelnemers: 

• inzicht in de wijze waarop en de redenen waarom de communicatie van mensen met dementie verandert
• een breder palet aan communicatiemogelijkheden beschikbaar 
• praktische handvatten om de communicatie met mensen met dementie in het pastoraat en de liturgie gaande te houden
• gereflecteerd op hun eigen theologie in het licht van veranderde communicatie van mensen met dementie

De deelnemer werkt aan de volgende competenties: 

• communicatie en performance 
• liturgische 
• pastorale 
• hermeneutische 
• personale 
• praktisch-theologische 

De voorbereiding en opdrachten voor lesdag 1 staan hieronder vermeld. De opdrachten voor Lesdag 2 worden later via Blackboard bekendgemaakt. 

Er wordt veel voorbereiding voor de eerste cursusdag gevraagd. Als je de Basiscursus niet hebt gevolgd, kan het zijn dat de opdrachten wat meer tijd vergen.

Voorbereiding dag 1:

• Opdracht 1 - Beschrijf hoe jouw pastorale contacten met mensen met dementie verlopen. Waar ben je tevreden over? Deel een mooi moment dat je niet snel zult vergeten.
  
  Wat vind je lastiger/ uitdagender als het gaat om pastoraat aan mensen met dementie? Deel een moeilijk moment dat je niet snel zult vergeten.
  Lengte: min1, max 2 A4
  
  
• Opdracht 2 - Met welke pastorale theorie/ welk pastoraal model werk je over het algemeen graag? Deel iets over deze theorie/ dit model en waarom je er graag mee werkt.
  Lengte: min1, max 2 A4

Deel deze opdrachten met de cursusleider, voor 29 januari

• Lees: Pastoraat en dementie – een praktische handreiking voor vrijwilligers en professionals in de kerk, Annemarie Roding, KokBoekencentrum Utrecht, 2023 (141 p).
• Lees: Thinking of You – a resource for the spiritual care of people with dementia, Joanna Collicutt, BRF, 2018 (2e druk) (206 p).
• Lees: de tekst ter voorbereiding op het college van Paula Irik (beschikbaar op blackboard vanaf half januari)
• Aanbevolen (niet verplicht):
  Bekijk via You Tube een aantal filmpjes met de titel ‘herinneringen voor het leven’ (gemaakt door Alzheimer Nederland)

Dag 1: woensdag 5 februari 2025

Doelen: 

• kennis over dementie opfrissen 
• inzicht krijgen in de wijze waarop en de redenen waarom de communicatie van mensen met dementie verandert
• verkennen en oefenen van verschillende communicatiemogelijkheden 
• inzicht in de verhouding tussen bestaande pastorale modellen en de pastorale praktijk met mensen met dementie
• praktische handvatten ontvangen om het pastorale contact met mensen met dementie aan te gaan en te onderhouden

09:30 - 17.00

• liturgische opening 
• introductie van de deelnemers en hun achtergrond 
• doelen en verwachtingen van de cursus 
• korte herhaling: Basiskennis Dementie 
• dementie en communicatie: door Paula Irik 
• vormen van pastoraat en de uitdaging van dementie 
• pastoraat in de eerste fasen van dementie 
• pastoraat in de laatste fasen van dementie - rollenspel en oefeningen met Jan Pieter Balder 
• samenvatting en afsluiting

Dag 2: maandag 10 maart 2025

Doelen: 

• inzicht in de wijze waarop gebruikelijke liturgische vormen mogelijk struikelblokken kunnen zijn voor mensen met dementie 
• verdieping van verschillende vormen van communicatie en praktische toepassing daarvan in de liturgie
• reflectie op de eigen theologie in het licht van veranderde communicatie van mensen met dementie, toepassing van de inzichten in de liturgie

09:00 - 17.00

• liturgische opening 
• terugblik op dag 1 
• vooruitblik dag 2
• dementie & liturgie
• dementie & liturgie 2: muziek en theologie 
• lichaamstaal in de liturgie – door Jan Pieter Balder 
• samen vieren
• samenvatting en afsluiting 

2 ECTS (56 uur) 
Zie ook: Voorbereiding

De toetsing bestaat uit het ontwerpen van een specifieke viering. De opdrachtomschrijving en inleverdatum verschijnt op Blackboard.

• Annemarie Roding-Schilt, predikant en geestelijk verzorger. Auteur van o.a. De dementie-vriendelijke kerk en Pastoraat en Dementie.
• Paula Irik, predikant en geestelijk verzorger
• Jan Pieter Balder, predikant en geestelijk verzorger

De cursus in het voorjaar van 2025 kan helaas niet doorgaan. De cursus wordt verplaatst naar andere data. Zodra deze bekend zijn wordt dat hier vermeld. 

€ 700

Voor deelnemers die nog (minimaal) twee punten hebben in het kader van het aangestuurde deel van de PE wordt deze cursus door de Landelijke Kerk (PKN) vergoed. 

Je ontvangt zelf een factuur van ons voor deze cursus. Als je binnen je PE-budget nog recht hebt op vergoeding, dan kun je de kosten van de cursus geheel of gedeeltelijk declareren bij de Landelijke Kerk (PKN) (zo nodig ook vóór betaling). Het declaratieformulier vind je op de website van de PKN, evenals meer uitleg over je budget en de regeling. De informatie en de link naar het formulier staan daar onder de kop ‘Voortgezette nascholing - studiekosten aangestuurd aanbod’.

Helaas kan de cursus van het voorjaar 2025 niet doorgaan. De cursus wordt verplaatst naar een ander moment. Zoda de nieuwe inschrijving is geopend vind je hier de gegevens.

Ben je al ingeschreven dan ontvang je automatisch bericht over het vervolg.

Ben je nog niet ingeschreven en wil je je belangstelling vast doorgeven dan kan dat via onderstaande button. Zodra nieuwe data bekend zijn ontvang je bericht: