Pinksteren in het klooster van Chevetonge

24 mei 2024

Vier studenten en twee docenten uit het Themaveld Vieren verbleven met Pinksteren in het klooster van Chevetonge, in de Belgische Ardennen. Het was een verrijkende kennismaking met de Rooms-Katholieke (Latijnse) en de Oosters-Orthodoxe (Byzantijnse) liturgie. Het waren dagen met bijzondere ontmoetingen. De studenten doen verslag.

Headerbeeld: Grayburn, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Het klooster

Het klooster van Chevetonge werd gesticht in 1925 door Dom Lambert Beauduin (1873-1960). Door zijn ontmoetingen met het christelijke Oosten werd hij getroffen door de scheiding van de kerken. Dat leidde tot de stichting van het klooster, gewijd aan de christelijke eenheid.

Het klooster is omgeven door twee kerken: aan de ene kant de Latijnse kerk en aan de andere kant Byzantijnse kerk. Vooral de Byzantijnse kerk is heel bijzonder. Van binnen volledig beschilderd met taferelen uit het Oude Testament (in de voorkerk) en uit het Nieuwe Testament (in de kerk). Daar achter ligt de heilige ruimte met het altaar, afgeschermd door de iconostase, een wand met iconen. 

De Byzantijnse kerk naast het klooster in Chevetogne.

Goddelijke Liturgie

Op Pinksterzondag werd in de Byzantijnse kerk de Goddelijke Liturgie van Johannes Chrysostomus (345-407) gevolgd. Dat is voor protestanten een bijzondere gewaarwording, alleen al omdat de dienst bijna drie uur duurde. Priesters liepen heen en weer, kaarsen werden aangestoken, iconen werden gekust, gezongen liturgie met lange gebeden en veel wierook. Het was een staan en zitten op houten bankjes, afgewisseld door het slaan van kruisjes en het maken van diepe buigingen tot eer van God. Er ligt veel nadruk op het besef van Gods heiligheid en op het mysterie. 

Men komt niet in de kerk om iets te leren, maar om te aanschouwen, om in zichzelf te keren, om de hemel op aarde te ervaren. We raakten onder de indruk van de eerbied, aanbidding, nietigheid en afhankelijkheid (κύριε ἐλέησον). Dat wij veel niet begrepen, was van ondergeschikt belang.

Het interieur van de Byzantijnse kerk met de iconenwand.

Bijzondere ontmoetingen

Het waren ook dagen met bijzondere ontmoetingen. Met de monniken in het klooster die heerlijke maaltijden voor ons hadden bereid. Met een priester uit Sint-Petersburg, gevlucht voor Poetin en geschorst door zijn eigen kerk. Een bejaarde monnik die vol vuur vertelde over de liefde van God voor deze wereld. Een oude gebogen vrouw, wier lichaam van nature een gebedshouding had aangenomen, als eerste in de rij voor de eucharistie. Een Zuid-Afrikaanse professor die vertelde over apartheid en over de woede in zijn land. Een Limburgse treinmachinist op zoek naar rust, vanwege de vele ‘aanrijdingen’ op het spoor. 

De ellende van de wereld en de christelijke hoop op een betere toekomst komen in Chevetonge samen.

Het was een verrijkende ervaring, ook onderling in de groep. Wij ervoeren dat de breedte en lengte en diepte en hoogte van de liefde van Christus (Efeze 3:17) te vinden is in alle christelijke tradities. Met het Pinkstervuur in de rug keerden wij maandag weer huiswaarts.

De deelnemers van de studiereis poseren voor de ingang van het klooster van Chevetogne.

Iris Molenaar
Jeroen Knol
Erwin Jongsma
Peter Brandsma