PThU wil met ‘passie en durf’ op weg naar 2040
Lof en zotheid gingen hand in hand bij de opening van het academisch jaar van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU), op 30 augustus in de Nicolaïkerk in Utrecht. Masterstudent (en Jonge Theoloog des Vaderlands) Tabitha van Krimpen had de narrenkap opgezet om de aanwezigen eens flink de waarheid te zeggen.
De hele bijeenkomst is nog te bekijken via YouTube.
Theologen moeten ontregelen
In een uithoek van de academie, zei ze, produceren theologen kennis waar niemand op zit te wachten, geven antwoorden op vragen die niemand stelt en leiden op voor een eeuwenoud en matig betaald beroep dat volgens veel mensen best afgeschaft mag worden. Ze bedoelde het als compliment. Een wereld die gefixeerd is op Instagram-schoonheid, zelfgeloof en het idee dat de meeste mensen deugen, heeft theologen nodig om de boel te ontregelen, aldus Van Krimpen. Als zelfbenoemde ‘nar in opleiding’ riep ze haar medetheologen op wakker te worden en hun tegendraadsheid te omarmen.
Artikel gaat verder onder de foto
Peptalk uit onverwachte hoek
Deze oproep tot actie ging naadloos over in een peptalk uit misschien onverwachte hoek. Microbioloog (en NRC-columnist) Rosanne Hertzberger stelde in een opgewekt betoog dat theologen alle reden hebben voor zelfvertrouwen en optimisme. Theologen wordt weleens gebrek aan afstand tot hun onderzoeksobject verweten, maar dat is in deze tijd juist een pluspunt, aldus Hertzberger, want betrokkenheid bij een onderwerp geeft agency: ‘U bent ervaringsdeskundig.’ Theologen doen ook niet mee aan het populaire maar onbetrouwbare meten dat zoveel ‘zwakke onbetrouwbare wensdenk studietjes’ oplevert. Theologen ‘kijken, observeren’, omdat sommige dingen niet in data te vatten zijn: ‘Kwaliteit in plaats van kwantiteit’. Theologen doen maatschappelijk relevant onderzoek, wat voor geldschieters tegenwoordig uiterst belangrijk is. En daarbij kunnen theologen dan ook nog een beroep doen op een enorm potentieel netwerk van kerkelijke ‘burgerwetenschappers’. Kortom: ‘Jullie hebben bijzonder veel te bieden.’ Blijf daarbij wel jezelf, raadde ze de aanwezigen aan. Doe geen ‘hippe dingetjes’ met Instagram en gif’jes, Het is juist het ‘schaamteloze nerden over teksten’ dat nieuwe generaties gaat aanspreken.
Diepgravende theologen
Rector Maarten Wisse had voorafgaand aan deze frisse binnen- en buitenperspectieven het academisch jaar geopend met een schets van het ‘transformatieproces’ waar de PThU zich in bevindt. Praktisch gaat het daarbij vooral om de geplande verhuizing van de universiteit naar Utrecht in 2024: ‘Een gebouw in de stad moet gekozen worden, gesprekken over samenwerking met partners zullen worden gevoerd om ons onderwijs, onderzoek en kennisbenutting straks op de nieuwe plek optimaal te kunnen vormgeven.’ Maar fundamenteel gaat het om niets minder dan een ‘nieuwe geboorte’, een antwoord op de vraag wat de bron is van de theologie van de PThU. Deze ontspringt, aldus Wisse, bij geloofsgemeenschappen, en meer precies bij het ‘zelfkritische bewustzijn’ ervan. ‘Geloofsgemeenschappen vragen niet alleen om snelle oplossingen voor simpele problemen. Ze vragen juist om theologen die diep graven en het belang daarvan met passie en durf ter sprake durven brengen.’ Deze geloofsgemeenschappen spelen ook een belangrijke rol in de serie projecten die de PThU samen met de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) in gang heeft gezet: onder de titel ‘Kerk 2040’ gaan universiteit en kerk de komende jaren op zoek naar ‘veerkrachtige vormen van kerkzijn en vitale roeping’.
