Naar hoofdinhoud
    1. Home
    2. Nieuws
    3. PThU agenda
    4. Studiedag ‘Oorlog en vrede: ver weg of dichtbij?’

    Studiedag ‘Oorlog en vrede: ver weg of dichtbij?’

    7 februari t/m 14 maart 2025

    Dagelijks worden we geconfronteerd met de realiteit van oorlogen en conflicten. Ver weg en dichtbij. Hoe kun je vanuit de christelijke traditie nadenken over vraagstukken van oorlog en vrede? Wat betekent betrokkenheid bij oorlog voor militairen? Wat valt er te leren van de geestelijke verzorging bij de krijgsmacht?

    Datum:
    7 februari t/m 14 maart 2025
    Aanmelden

    Oorlog en vrede: ver weg of dichtbij?

    Ver weg: Dagelijks worden we geconfronteerd met de realiteit van oorlogen en conflicten. Ver weg en dichtbij. Een oorlog ver weg is niet altijd onze oorlog. Toch kan een conflict ver weg een bron van polarisatie zijn in onze eigen omgeving. Hoe kun je vragen van oorlog en vrede zinvol aan de orde stellen? Wat zegt de christelijke traditie erover? Hoe verhouden wij ons tot militairen die bereid zijn (geweest) zich in te zetten voor vrede op aarde? Wat is de rol van de kerk in het debat over oorlog en vrede?’ Dichtbij: Je zult maar militair zijn, veteraan of familie ervan. Dan komen de vragen over goed en kwaad, over schuld en onschuld akelig dichtbij. Wat betekent het om militair te zijn en opdrachten te krijgen of te moeten geven? Om plotseling geconfronteerd te worden met een situatie die snel escaleert? Hoe begeleiden geestelijk verzorgers bij de krijgsmacht militairen? Wat kunnen we daarvan leren?

    De dag wordt op twee momenten op verschillende plekken georganiseerd, dus je kunt kiezen voor de dag bij jou in de buurt of die het beste in je planning past:

    • 7 februari, JW Frisokazerne te Assen
    • 14 maart, Landgoed Beukbergen Huis ter Heide

    Voor wie?

    Studiedag voor professionals in kerk, pastoraat, geestelijke verzorging en docenten godsdienst/levensbeschouwing.

    Programma studiedag

    De studiedag staat in het teken van bewustwording van vraagstukken rond oorlog en vrede. Hoe verhoud jij je tot het thema oorlog en vrede? Welke positie neem jij in? Kun jij je inleven in de wereld van militairen, hun gevoelens en gedachten? Hoe ga je als professional in de kerk, als geestelijk verzorger of docent het gesprek aan met mensen die tegengestelde opvattingen hebben? 

    Met lezingen, gesprek en interactieve workshops gaan we in op thema’s als ‘rechtvaardige oorlog’ en ‘rechtvaardige vrede’, ethische dilemma’s en theologische vragen. We leren van ervaringen van militairen en geestelijk verzorgers bij de krijgsmacht. Ook kijken we naar onze eigen rol en houding als theoloog, kerk en professional. We doen dat onder leiding van diverse experts zoals militaire leiders, krijgsmachtpredikanten en theologen.

    Het programma is van 10.30 tot 16.30 uur:

    • 10.00 Inloop  
    • 10.30 Opening – Dagvoorzitter / Kerk en Krijgsmacht 
    • 10.55 Interactieve lezing door prof. dr. Pieter Vos, hoogleraar ethiek en geestelijke verzorging bij de krijgsmacht, aan de Protestantse Theologische Universiteit: Rechtvaardige oorlog of rechtvaardige vrede? 
      Is oorlog ooit gerechtvaardigd? In de christelijke traditie van de ‘rechtvaardige oorlog’ luidt het antwoord: alleen onder strikte voorwaarden is oorlog soms te rechtvaardigen. Inmiddels is er een alternatieve christelijke visie ontwikkeld die alle nadruk legt op ‘rechtvaardige vrede’: het bevorderen van recht en vrede. In deze lezing wordt onderbouwd waarom beide benaderingen elkaar nodig hebben. 
    • 11.40 Interactieve lezing door Ko Sent, Geestelijk Verzorger buiten dienst, terugkijkend op zijn werk: Veteranen, gewone mensen met bijzondere ervaringen
    • 12.30 Lunch 
    • 13.30 Workshopronde 1 
    • 14.30 Koffie/wisseltijd  
    • 14.55 Workshopronde 2  
    • 15.55 Wisseltijd  
    • 16.00 Plenaire creatieve afsluiting; ‘het net ophalen’, reflectie; wat neem je mee?  
    • 16.15 Afsluitende viering  
    • 16.30 Einde 

    Workshops

    • Command responsibility en persoonlijke verantwoordelijkheid

      Command responsibility houdt in dat bevelvoerend officieren verantwoordelijk wordt gehouden voor de daden en nalatigheid van hun onderschikten. Wat brengt het met zich mee om zo’n verantwoordelijkheid te moeten dragen?

      Workshopleider

      Henk Morsink, Generaal-majoor b.d.; Voorzitter CIOM.
      Uitzendingen: Bosnië 1993 monitor ECMM, Uruzgan 2006 Commandant DTF (Deployment Task Force)

      Data

      7 februari en 14 maart

    • Morele moed – voorbeeld van een les morele vorming

      Proef aan een les morele vorming zoals die door Geestelijk Verzorgers binnen defensie gegeven worden. Hoe breng je een thema en de ethische vragen die daarin meekomen aan de orde? Hoe ga je daarbij om met de verschillen in de klas of gemeente? 

      Workshopleider

      Ds. Erik Huiting, Geestelijk Verzorger Defensie 

      Data

      7 februari en 14 maart

    • De moraal en het verhaal

      Hoe breng je levensbeschouwelijke elementen in, in het gesprek over oorlog en vrede? Welke morele en existentiële vragen bieden aanknopingspunten, en welke attitude vraagt dat van je als pastor, geestelijk verzorger of docent?   

      Workshopleider

      Ds. Thijs Oosterhuis, Krijgsmachtpredikant en vormingswerker, promovendus PThU 

      Data

      7 februari en 14 maart

    • Geloven in de strijd

      Leer van het ervaringsverhaal van een militair – hoe schuren werk en geloofsovertuiging soms met elkaar? Welke steun uit het geloof, of vanuit de gemeenschap van de kerk, zoek je dan, en ervaar je die ook?

      Workshopleider

      • Op 7 februari: nog niet bekend
      • Op 14 maart: Adrie Batenburg, militair en lid van Kerk en Krijgsmacht

      Data

      7 februari en 14 maart

    • Het perspectief van vrouwen

      Laat je in deze workshop doordringen van de impact van gender in de thematiek van oorlog en vrede. Wat zie je als je door de ogen van vrouwen kijkt? 

      Workshopleider

      Prof. dr. Heleen Zorgdrager, hoogleraar Systematische Theologie en Genderstudies, PThU 

      Data

      7 februari en 14 maart

    • Proeven aan werken bij Defensie

      Ontdek het leven in en rond de kazerne in Assen. Hoe ziet het dagelijks leven er uit als je (als Geestelijk Verzorger) werkt voor Defensie? 

      Workshopleider

      Helga Knegt, geestelijk verzorger Defensie

      Datum

      7 februari

    • Preken over oorlog en vrede 

      In deze workshop oefen je met een preekidee over oorlog en vrede. Voel je je geroepen te preken over visioenen van vrede of om te vechten voor het recht? Of lukt het ze bijeen te houden? Welke bijbeltekst kies je dan? Welke aandachtspunten zijn er om rekening mee te houden? 

      Workshopleider

      Ds. Teun de Ridder, theoloog en trainer bij IZB-Areopagus, voormalig krijgsmacht- en gemeentepredikant

      Datum

      14 maart

    • Geweldloos verzet

      Wat is geweldloos verzet? Welke ervaringen brengt dat met zich mee, tegen welke prijs? Hoe houd je zo’n houding en overtuiging vol?  

      Worshopleider

      Cinta Depondt

      Datum

      14 maart

    Kosten

    Deelname aan een studiedag kost € 75. Dit is inclusief koffie/thee en lunch en een exemplaar van het boek Morele vorming van militairen.

    Verdiepingscursus 

    Speciaal voor professionals in de kerk en de geestelijke verzorging is er de mogelijkheid om de eerste dag aan te vullen met literatuur, opdrachten en een verdiepende cursusdag op 24 april 2025. Hierin gaan we nader in op ethische en pastorale aspecten. Docenten: Pieter Vos (PThU) en Nathalie van den Berg (Hogeschool Windesheim). Aanmelden voor de verdiepingscursus kan via de pagina Geraakt door oorlog: pastoraal en ethisch begeleiden als de vrede onder druk staat. 

    Het geheel van de PE-cursus kost € 600 (inclusief studiedag en boek). Voor predikanten en kerkelijk werkers die dit binnen hun PE doen, staat de cursus gelijk aan 2 ECTS. Als je nog budget hebt, kun je de kosten declareren bij de landelijke kerk. Accreditatie voor zowel de studiedag als de cursus als geheel wordt aangevraagd bij de SKGV. Als je je wilt opgeven voor de gehele PE-cursus van 2 ECTS (studiedag, boek en verdiepingsdag) dan kan dat via de cursuspagina.

    Aanmelden